Zespół metaboliczny (ZM) występuje z dużą częstością w populacji ogólnej. Większość definicji ZM nie uwzględnia oporności na insulinę (IR), dlatego też występowanie IR w ZM nie zostało wyczerpująco zbadane. Celem naszego badania było określenie częstości występowania IR u mężczyzn z ZM oraz związku IR ze stężeniami adipokin i kardiometabolicznych czynników ryzyka. U 86 mężczyzn z MS oznaczono stężenie insuliny oraz glukozy na czczo (FG) i obliczono IR metodą oceny homeostazy HOMA‑IR. Oznaczono również stężenia trzech adipokin (adiponektyna, leptyna, adipocytowe białko wiążące kwasy tłuszczowe [A‑FABP]) i kilka kardiometabolicznych czynników ryzyka (stężenie cholesterolu całkowitego [TC], cholesterolu frakcji LDL [LDL‑C], cholesterolu frakcji HDL [HDL‑C], trigliceryd w [TG], apolipoproteiny B [apoB], apolipoproteiny A‑I [apoA‑I]) oraz odsetek hemoglobiny glikowanej (HbA1c). IR (HOMA‑IR ≥3,4) stwierdzono u niemal połowy naszych pacjentów. Stężenie insuliny na czczo było silnie skorelowane z HOMA‑IR (Spearman R = 0,973, p <0,001) i równocześnie było najsilniejszym predyktorem IR: punkt odcięcia 13,4 mIU/l przewidywał HOMA‑IR ≥3,4 z 96% czułością i 94% swoistością, AUC 0,993, p <0,0001). Stężenie leptyny było wyraźnie skorelowane z HOMA‑IR (R = 0,482, p <0,001) i niezależnie przewidywało IR dla punktu odcięcia 9,02 ng/ml z 79% czułością i 59% swoistością, AUC = 0,728, p = 0,0001. Stężenia insuliny na czczo i w pewnym stopniu leptyny są cennym uzupełnieniem zespołu metabolicznego do przewidywania IR u mężczyzn z tym zespołem.